در سال 400 قبل از میلاد، بقراط (Hippocrates) ادعا کرد که شنا کردن در آب سرد خستگی را از بین می برد. از آن زمان، علاقمندان به آن، فوایدی از جمله بهبود خواب تا افزایش میل جنسی را گزارش کرده اند. با وجود این، فواید شنا کردن در آب سرد برای سلامتی مدتها مورد شک بوده است.
اکنون علم شروع به تایید شواهد اثرات مثبت شنا در آب سرد کرده است. با این حال، مطالعات هنوز در مراحل اولیه هستند و دانشمندان تازه در حال درک چگونگی تأثیر شنا در آب سرد بر بدن انسان هستند. چندین مطالعه نشان داده است که شنا کردن در آب سرد دارای طیف گسترده ای از مزایا برای سلامتی است. از جمله تغییرات در عملکرد هماتولوژیکی و غدد درون ریز، کاهش عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی، بهبود اختلالات خلقی و سلامت عمومی.
اما در مقابل، مطالعات متعددی خطرات بالقوه قرار گرفتن طولانی مدت در معرض دمای آب سردتر را ترسیم کرده اند. بنابراین، در ادامه مطلب به تشریح فواید و خطرات احتمالی شنا کردن در آب سرد می پردازیم.
فواید و مزایای جسمی و روانی متعددی برای شنا کردن در آب سرد گزارش شده است که مهمترین و شایع ترین آنها شامل مواد زیر است:
فواید جسمانی شنا در آب سرد
مهمترین فواید جسمانی شنا کردن در آب سرد را در اینجا مرور می کنیم:
تقویت سیستم ایمنی
شنا کردن در آب سرد به عنوان یک روش مؤثر برای تقویت سیستم ایمنی شناخته شده است. تماس با آب سرد باعث تحریک گردش خون و افزایش سوخت و ساز بدن می شود که این امر می تواند موجب تقویت عملکرد سلول های ایمنی گردد.
اگر علاقه مند هستید که درباره سایر روشهای تأثیر ورزش بر پوست سالم و شاداب اطلاعات بیشتری کسب کنید، پیشنهاد می کنیم مقاله تأثیر ورزش و پوست شاداب و سالم را مطالعه کنید.
بهبود گردش خون
زمانی که بدن در معرض آب سرد قرار می گیرد، عروق خونی به طور طبیعی تنگ تر می شوند و در نتیجه خون رسانی به اندامها بهبود می یابد. این فرآیند به واسطه افزایش ضربان قلب و تحریک سیستم عصبی خودکار، باعث افزایش جریان خون و اکسیژن به بافتها می شود.
برای مراقبت از پوست و مو در کنار شنا در آب سرد، استفاده از شامپوهای حاوی روغن آرگان به حفظ رطوبت و سلامت پوست و مو کمک میکند. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، پیشنهاد میکنیم مقاله مزایای استفاده از شامپو حاوی روغن آرگان: راهنمای کامل را مطالعه کنید.
کاهش التهاب
قرار گرفتن در آب سرد به کاهش تورم و التهاب در نواحی آسیب دیده کمک کند. همچنین این فعالیت موجب آزادسازی اندروفین ها می شود که اثرات ضد درد دارند.
تقویت عضلات
شنا کردن در آب سرد می تواند به تقویت عضلات به چندین روش کمک کند. اولاً، تماس با آب سرد موجب افزایش جریان خون به عضلات می شود که این امر باعث بهبود تأمین اکسیژن و مواد مغذی به بافتهای عضلانی می گردد.
ثانیاً، شنا در آب سرد به عنوان یک نوع تمرین مقاومتی عمل می کند، زیرا نیروی آب در برابر حرکت بدن مقاومت ایجاد می کند، به این معنا که آب به عنوان یک محیط چگالتر از هوا، در برابر حرکات بدن فشار وارد میکند و همین نکته باعث تقویت و رشد عضلات می شود.
همچنین، این نوع تمرین می تواند به بهبود انعطاف پذیری و کاهش التهاب کمک کرده و روند بهبودی پس از تمرینات سخت را تسریع کند. در مجموع، شنا کردن در آب سرد به عنوان یک تمرین جامع می تواند به تقویت قدرت عضلانی کمک کند.
بهبود خواب
شنا کردن در آب سرد باعث کاهش دمای بدن و پس از خروج از آب، گرم شدن بدن می شود که این تغییر دما می تواند سیگنالهایی به مغز ارسال کند و خواب آور باشد.
از طرف دیگر، شنا در آب سرد می تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند، زیرا تحریک سیستم عصبی پاراسمپاتیک و افزایش ترشح هورمون های شادابی مانند اندورفین ها را به دنبال دارد.
در نتیجه، این فعالیت نه تنها به بهبود کیفیت خواب کمک می کند، بلکه می تواند به آرامش روحی و جسمی نیز منجر شود.
بهبود سلامت قلب و عروق
شنا کردن در آب سرد می تواند به بهبود سلامت قلب و عروق کمک کند، زیرا این عمل باعث افزایش ضربان قلب و بهبود گردش خون می شود. تماس با آب سرد باعث تحریک سیستم ایمنی و افزایش تولید هورمون های مفید مانند آدرنالین می شود که در نهایت موجب تقویت عملکرد قلب و عروق می گردد.
همچنین، شنا در آب سرد می تواند به کاهش التهاب و استرس کمک کند، که دو عامل اصلی در بیماری های قلبی به شمار می آیند.
فواید و مزایای روانی شنا در آب سرد
مزایا و فواید روحی – روانی رایجی که برای شنا کردن در آب سرد گزارش شده عبارتند از:
کاهش استرس و اضطراب
شنا کردن در آب سرد می تواند به عنوان یک روش مؤثر برای کاهش استرس و اضطراب عمل کند. این فعالیت باعث آزادسازی اندورفین ها و هورمون های شادی بخش در بدن می شود که به بهبود حالت روحی کمک می کند.
از طرف دیگر، آب سرد به طور طبیعی موجب تحریک سیستم عصبی پاراسمپاتیک می گردد، که به آرامش و تسکین تنش های عضلانی کمک می کند.
افزایش تمرکز
شنا کردن در آب سرد می تواند به عنوان یک روش مؤثر برای افزایش تمرکز و بهبود کارایی ذهنی عمل کند. وقتی بدن در معرض آب سرد قرار می گیرد، فرایندهای فیزیولوژیک مختلفی از جمله افزایش جریان خون و تحریک سیستم عصبی اتونومیک اتفاق می افتد. سیستم عصبی اتونومیک بخشی از سیستم عصبی بدن است که وظیفه کنترل اعمال غیرارادی و خودکار بدن را بر عهده دارد.
تمام این تغییرات می توانند به آزادسازی هورمونهای مفید مانند آدرنالین و اندورفین منجر شوند که احساس نشاط و هوشیاری را افزایش می دهد. علاوه بر این، شنا در آب سرد میتواند استرس را کاهش داده و روحیه را تقویت کند، که به نوبه خود میتواند توانایی فرد در تمرکز بهتر را بهبود بخشد.
احساس طراوت و نشاط
قرار گرفتن در آب سرد باعث تحریک سیستم عصبی سمپاتیک می شود که به تولید هورمونهایی مانند آدرنالین کمک می کند. این هورمونها می توانند احساس انرژی و شادابی را افزایش دهند. از طرف دیگر، تماس با آب سرد به بهبود گردش خون و افزایش اکسیژن رسانی به بافت ها کمک می کند، که یکی از نتایج آن احساس سرزندگی و شادابی است.
خطرات و عوارض شنا در آب سرد
شنا در آب سرد می تواند برای برخی از افراد خطرات و عوارضی از جمله بعضی از موارد زیر را داشته باشد:
- هیپوترمی (سرمازدگی): یکی از جدی ترین خطرات شنا در آب سرد، کاهش دمای بدن است که میتواند منجر به هیپوترمی یا سرمازدگی شود. این حالت میتواند باعث اختلال در عملکرد قلب و مغز شود و در موارد شدید میتواند زندگی فرد را تهدید کند.
- شوک سرد: ورود ناگهانی به آب سرد می تواند باعث شوک و واکنش فوری بدن شود که می تواند به مشکلات تنفسی یا مشکلات قلبی منجر شود.
- گرفتگی عضلات: آب سرد ممکن است باعث گرفتگی عضلات شود که میتواند شناگر را در شرایط خطرناکی قرار دهد.
- آسیب به قلب: در افراد مبتلا به بیماری قلبی، شنا در آب سرد ممکن است منجر به حمله قلبی یا سایر عوارض قلبی شود.
- آسیب به رگهای خونی: آب سرد می تواند باعث تنگ شدن رگهای خونی شود که میتواند منجر به فشار خون بالا و خطر سکته مغزی شود.
- آسیب به پوست: آب سرد میتواند باعث تحریک و خشکی پوست شود.
- مشکلات تنفسی: آب سرد میتواند باعث تنگی نفس و مشکل در تنفس در برخی افراد به ویژه در افراد مبتلا به آسم شود.
سخن پایانی
همانطور که در این مقاله به آن پرداخته شد، شنا در آب سرد مستلزم رعایت احتیاط است. پیش از شروع، با پزشک مشورت کنید، به ویژه اگر بیماری قلبی یا مزمن دارید. در طول شنا، بهتر است به علائم هشداردهنده ای چون بی حالی، کرخی یا انقباض های عضلانی توجه کنید و در صورت بروز این علائم بلافاصله به ساحل بازگردید.
به یاد داشته باشید که همیشه شنا کردن در گروه و نزدیک به نجات دهنده ها ایده خوبی است تا در مواقع اضطراری کمکی دریافت کنید. استفاده از لباس مناسب برای محافظت در برابر سرما و حتماً عدم ماندن در آب بیش از حد مجاز نیز از دیگر نکات حائز اهمیت است.
منابع
BENEFITS OF COLD WATER SWIMMING
